Việt Nam đề xuất Mỹ bán vũ khí sát thương để đánh giặc

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Trần Văn Hằng cho hay, trong đợt làm việc sắp tới với đoàn nghị sĩ Mỹ, Việt Nam sẽ đặt vấn đề mua vũ khí sát thương.

- Ngày mai, đoàn nghị sĩ Thượng viện Mỹ sẽ sang trao đổi với Quốc hội Việt Nam, nội dung của cuộc trao đổi là gì?

- Ngày 27/5, Đoàn chủ tịch Tiểu ban châu Á Thái Bình dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ bắt đầu sang thăm và làm việc tại Việt Nam. Nội dung lần này có nhiều vấn đề, trong đó có việc tăng cường thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước.

Thứ hai là tìm hiểu, xem xét thái độ, chủ trương của Việt Nam đối với vấn đề Biển Đông vừa rồi. Thứ ba là nắm việc triển khai Hiến pháp của Việt Nam, đặc biệt là vấn đề nhân quyền. Họ đang bàn đến dự luật nhân quyền của Việt Nam.

Về vấn đề nhân quyền, nhận thức và quan điểm của hai bên còn khác nhau, nên sẽ có các cuộc đối thoại để dẫn tới sự hiểu nhau gần hơn, xử lý vấn đề nhân quyền phù hợp hơn với vấn đề của Việt Nam. Họ cũng sẽ tham quan một số cơ sở khác.

Ông Trần Văn Hằng trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 26/5. Ảnh:Nguyễn Hưng.

- Quốc hội Mỹ vẫn chưa đồng ý với việc bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Trong chuyến làm việc, nội dung này sẽ được đề cập tới?

- Về vấn đề vũ khí sát thương, Hiệp định về vấn đề hạt nhân dân sự đã ký rồi. Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình dương (TPP) cũng nằm trong nội dung cuộc trao đổi lần này. Các nội dung này đang bàn và Việt Nam sẽ đề xuất bàn kỹ, đặt vấn đề vì đoàn nghị sĩ Mỹ có làm việc với Bộ Quốc phòng nữa. Việt Nam sẽ đặt vấn đề về việc Mỹ mở cửa cho Việt Nam tham gia.

- Về vấn đề Biển Đông, chúng ta sẽ đề cập như thế nào đối với đoàn nghị sĩ Mỹ?

- Mỹ đã có những phản ứng tích cực, từ Chủ tịch Thượng viện, rồi 6 nhóm nghị sĩ... Bây giờ họ sang tìm hiểu, mình vẫn giữ quan điểm là bằng mọi biện pháp bảo vệ chủ quyền. Riêng lần này, Việt Nam mong muốn làm cho các nghị sĩ Mỹ hiểu rõ cơ sở pháp lý và lịch sử của chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông.

Trong giới nghị sĩ Mỹ có nhiều nghị sĩ chưa am hiểu. Số nghị sĩ sang lần này còn gặp nhiều hạn chế trong mối quan hệ với Việt Nam, đa số là nghị sĩ mới. Vì thế chúng tôi sẽ làm cho họ hiểu cơ sở pháp lý, lịch sử để khẳng định chủ quyền, từ đó khẳng định phản đối sự xâm phạm chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông. Chúng tôi cũng sẽ đề nghị các nước phải có tiếng nói phù hợp với luật pháp quốc tế.

- Một số sĩ quan của Việt Nam vừa được cử tham gia Lực lượng Gìn giữ hoàn bình của Liên Hợp quốc. Ông có thể nói rõ mục đích và nhiệm vụ của họ?

- Nghị quyết Trung ương và Cương lĩnh đã nói rồi, Việt Nam hội nhập quốc tế toàn diện, là thành viên tích cực có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, là thành viên của Liên Hợp quốc. Giờ tham gia lực lượng này để phát huy vai trò trách nhiệm của một thành viên tích cực của cộng đồng quốc tế. Thứ hai, tham gia để đóng góp sức lực, trí tuệ với nghĩa vụ là một thành viên. Thứ ba nữa là kết hợp học tập rút kinh nghiệm đồng thời hoàn thiện cơ chế chính sách thuộc về nội  luật và dần dần nội luật hóa các điều ước các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Việt Nam lần này cử hai sĩ quan liên lạc tham gia vào phái bộ gìn giữ hòa bình quốc tế ở Sudan. Nhiệm vụ của họ là làm liên lạc giữa các tổ, đội của phái bộ Liên Hợp quốc và chịu sự  điều hành của phái bộ. Phái bộ này do tổng thư ký Liên Hợp quốc cử.

Ngoài ra, sẽ tham gia theo các góc độ, nếu lực lượng lớn hơn thì phải có nghị quyết của Quốc hội. Trong chương trình xây dựng pháp luật, dự kiến kỳ họp thứ 8 (cuối năm 2014) sẽ cho ý kiến về việc này. Hiện, cơ quan Chính phủ, trực tiếp là Bộ Ngoại giao, Quốc phòng và Công an đang phối hợp hình thành đề án.

- Những nguyên tắc nào mà lực lượng Việt Nam phải tuân thủ?

- Chúng ta vẫn đang nghiên cứu. Tất nhiên khi đã tham gia rồi thì phải theo sự điều hành chung của Liên Hợp quốc. Cơ quan này đã hình thành phái bộ tham gia gìn giữ hòa bình từ năm 1948, đã có nguyên tắc, điều kiện, quy chế hoạt động và bộ tham mưu điều hành chung. Chúng ta mới nên chỉ tham gia từng bước để vừa học tập kinh nghiệm vừa rèn luyện đào tạo. Tham gia lực lượng này đòi hỏi Việt Nam phải đào tạo đội ngũ cán bộ chiến sĩ nắm được luật quốc tế, có trình độ ngoại ngữ.

- Ông nghĩ thế nào về ý kiến e ngại Việt Nam tham gia lực lượng này để tìm kiếm đồng minh, liên minh quân sự?

- Hiện tôi không thấy có e ngại gì. Cộng đồng quốc tế rất hoan nghênh. Tham gia lực lượng sẽ khiến vai trò Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng cao, uy tín. Các nước bày tỏ sự tin tưởng Việt Nam sẽ có những đóng góp tích cực.